Yüksek Lisans Tezi
ÖZET
Çalışmada, Orta Marmara Bölgesi’nde, Armutlu Yarımadası ve civarında sismik dalgaların soğurma karakteristiği Koda Q ile belirlenmiştir. Bölgede 2013-2014 yılları arasında ARNET sismik ağında kaydedilen 82 adet deprem verisinin 9 istasyona ait tüm bileşenlerinden faydalanılmıştır. Depremlerin büyüklükleri (Ml) 1.5 ile 3.7 arasında, derinlikleri ise 1.2 ile 16.9 km arasında değişmektedir. Hesaplamalar için dış merkez uzaklığı 90 km’ye kadar olan depremlere başvurulmuştur. Koda dalgası kalite faktörünün hesaplanabilmesi için 20 saniyeden 40 saniyeye kadar 5 saniye aralıklarla belirlenen kesme zamanları kullanılmıştır. Koda pencereleri ise 1.5, 3, 6, 9 ve 12 Hz merkez frekanslarında bant geçişli filtre ile süzgeçlenmiştir. Güvenilir sonuçlar elde edilebilmek için sinyal/gürültü oranı en az 5 olan ve korelasyon katsayısı da 0.7’den büyük olan veriler kullanılmıştır. Veri-işlem aşamasında SEISAN yazılım paketi ve bunun alt yazılımlarından biri olan CODAQ alt yazılımı kullanılmıştır. Çalışma bölgesi genelinde 20 saniye kesme zamanı için Qc=(51±4)f(0,91±0,04), 30 saniye kesme zamanı için Qc=(77±7)f(0,80±0,04) ve 40 saniye kesme zamanı için Qc=(112±13)f(0,72±0,06) koda dalgası kalite faktörü elde edilmiştir. Bulunan kalite faktörünün frekansa ve kesme zamanına bağlı olduğu anlaşılmıştır. Bu da litosferin üst kısımlarının alt kısımlara nazaran daha heterojen ve sismik olarak aktif olduğunu göstermektedir. Bölgenin bu gibi karmaşık bir tektonik rejime sahip olması ise Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun etkisi olarak yorumlanmaktadır. Öte yandan, bölgede birbirine çok yakın olan depremler bir deprem kümesi olarak ele alınmıştır. Kümelenen depremlerin istasyonlarda oluşturduğu koda dalgaları belli bir alandan saçılarak gelmektedir. 20 saniye kesme zamanı için saçıcıların oluşturduğu alanlarda çizilen elipsoidlerin ortak bölgesine bakıldığında bu alanın tüm istasyonları çevreleyen bir alan olduğu gözlenmiştir. Bu alanda ortalama Qo değeri 50 ve ortalama n değeri 0,89 olarak bulunmuştur. Böylece tüm istasyonlar kullanılarak elde edilen değerler ile elipslerin ortak bölgesi için bulunan Qo ve n değerlerinin çok benzer olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca Yalova ilinin Termal ilçesinde bulunan TRML istasyonunda kalite faktörü hesabına ayrıntılı olarak bakılırsa; 20 saniye kesme zamanı için Qc=(46±3)f(0,97±0,04), 30 saniye kesme zamanı için Qc=(61±6)f(1,03±0,06) ve 40 saniye kesme zamanı için Qc=(74±6)f(1,06±0,05) değerleri bulunmuştur. Burada hem düşük olan hem de kesme zamanı ile birlikte artış gösteren Qo değerleri bölgenin yoğun bir tektonik aktivite içerisinde olduğunu göstermektedir. Öte yandan, n değerinin de kesme zamanı ile birlikte artış göstermesi TRML istasyonunun çok yakınında bulunan jeotermal kaynaklarla uyuşmaktadır.
İndirmek için tıklayınız.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder